مدیرکل دفتر ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی سازمان میراثفرهنگی خبر داد نسخهای از کتاب جامعالتواريخ، نوشتۀ رشيدالدين فضلالله همدانى (وزير نامدار دوره ايلخانى)، که در کتابخانۀ کاخ گلستان نگهداری میشود، در فهرست حافظۀ جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
فرهاد نظری گفت: این کتاب یکی از مهمترین کتابهای حوزۀ تاریخ ایران و جهان است. نسخههای متعددی از آن در کتابخانههای مختلفی در دنیا نگهداری میشود و یکی از نسخههای آن نیز در کتابخانۀ کاخ گلستان موجود است. این نسخه نسخهای نفیس است که دارای ارزشهای فرهنگی و هنری بینظیری است.
دبیر کمیتۀ ملی حافظه جهانی ایران گفت: پروندۀ مربوط به این اثر دو سال پیش به یونسکو تحویل داده شد و پس از بررسیهای فنی واجد ارزش ثبت درفهرست حافظه جهانی یونسکو شناخته شد. این اثر دهمین اثر ایرانی است که در این فهرست به ثبت رسیده است. تاکنون کتابهایی مثل مسالکالممالک، خمسه نظامی، شاهنامه بایسنقری و… که در کتابخانهها و مجموعههای سازمان میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری نگهداری میشود بهثبت رسیده است.
جامعالتواریخ یا تاریخ رشیدی از آثار ارزشمند و کهن تاریخی به زبان فارسی است. این کتاب دربارۀ تاریخ، اساطیر و فرهنگ قبایل ترک و مغول، سرگذشت پیامبران از حضرت آدم تا حضرت محمد(ص)، تاریخ ایران تا پایان دورۀ ساسانیان و تاریخ سایر اقوام است. رشیدالدین فضلالله همدانی، سیاستمدار و تاریخنگار ایرانی، کار نوشتن این کتاب را در هنگام زندگی غازان خان، در سال ۷۰۰ ق، آغاز کرد و در زمان فرمانروایی الجایتوخان در ۷۱۰ ق به پایان رساند.
جامعالتواریخ نخستین اثر جامع دربارۀ تاریخ و جغرافیای آسیا است و با استفاده از وسایل و منابعی تألیف شده است که تا آن زمان در اختیار هیچکس قرار نگرفته بود. جامعالتواریخ از لحاظ دقت و صحت و اصول تاریخنویسی بسیار ارزشمند است. نسخۀ جامعالتواربخ موجود در کتابخانۀ کاخ گلستان در قطع سلطانی حجيم، به ابعاد 29×39 سانتیمتر، با كاغذ كشميری است و با خط نستعليق تحریر شده است. اين نسخه دارای 98 مجلس نقاشی آبورنگ كار نقاشان و طراحان هندی و دو سرلوح مذهب مرصع است و نام و نقاش و طراح هر یک از نقاشیها در ذيل هر صفحه ذكر شده است.